Dyrektywa SUP – w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dyrektywa Single-Use Plastics) – nakłada na przedsiębiorców szereg obowiązków. Jej nadrzędnym celem jest troska o środowisko naturalne i zmniejszenie wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku na środowisko naturalne, w szczególności morskie, a także zdrowie ludzi.
Zmniejszenie tego wpływu ma nastąpić przez zastosowanie ograniczeń o różnym poziomie restrykcji. Już teraz obowiązuje zakaz wprowadzania do obrotu m.in. patyczków higienicznych, słomek, talerzy i sztućców, mieszadełek, patyczków do balonów, kubków i pojemników na żywność wykonanych z polistyrenu ekspandowanego.
Ponadto od stycznia 2024 roku przedsiębiorcy z sektora handlu detalicznego, hurtowego oraz gastronomii,w których oferowane są napoje i żywność w kubkach i pojemnikach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych – muszą pobierać za nie opłatę od konsumenta.
Z dyrektywy SUP wynika także obowiązek trwałego zamocowania zakrętek i wieczek do pojemników na napoje, wody, soki, jogurty pitne, mleka (butelek z tworzyw sztucznych oraz kartonów na płynną żywność) do 3l. Przepis ten obowiązuje wszystkich producentów na terenie całej Unii Europejskiej już od 1 lipca 2024 roku.
Zgodnie z art. 14b, wprowadzający produkty w jednorazowych opakowaniach na napoje będących pojemnikami na napoje o pojemności do 3l. może wprowadzać do obrotu napoje w tych pojemnikach, jeżeli zakrętki i wieczka tych pojemników wykonane z tworzyw sztucznych pozostają przymocowane do nich podczas etapu zamierzonego użytkowania napoju. Wymóg ten wynika z dyrektyw plastikowych, które mają na celu zmniejszenie wpływu tworzyw sztucznych na środowisko. Jak wskazano wprost w motywie 17 Dyrektywy SUP: „wykonane z tworzyw sztucznych zakrętki i wieczka używane do pojemników na napoje należą do artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych najczęściej znajdowanych na plażach w Unii. Z tego powodu wprowadzanie do obrotu pojemników na napoje, które są produktami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, powinno być dozwolone tylko wtedy, gdy spełniają one określone wymogi w zakresie projektu produktu, które znacznie zmniejszają rozprzestrzenianie w środowisku używanych do pojemników na napoje zakrętek i wieczek wykonanych z tworzyw sztucznych.”
Zakrętki przymocowane do butelek i kartonów mają trafiać do recyklingu wraz z opakowaniem i przez to mniej zanieczyszczać środowisko. Argumentuje się to faktem, że odkręcone od butelek i kartonów zakrętki trafiają w sortowni do tzw. frakcji drobnej, z której nie są później odzyskiwane. Na chwilę obecną nie ma skutecznej i opłacalnej technologii wysortowania tak małych elementów.
Wielu z producentów wód i napojów już teraz wprowadziło innowacyjne rozwiązania, a zakrętka jest już fabrycznie przytwierdzona do opakowania. Co to oznacza dla konsumenta? Przede wszystkim konieczność wyrobienia nowego nawyku – nieodrywania zakrętki oraz naukę prawidłowego postępowania z nowym zamknięciem.